Uilenmaand januari 2024

Klimaatverandering doet nog steeds van zich spreken. Zo ook deze eerste maand van dit jaar. Af en toe een winters trekje, verder was deze maand weer te warm en te nat. En deze veranderingen merken we niet alleen hier, maar ook wereldwijd is het te merken. Het gaat  haast uitzien naar een interglaciaal, zoals het in geologische termen wordt genoemd. Een langere warme periode tussen twee ijstijden die wordt versneld door ons aandeel in de productie van broeikasgassen en nog veel meer andere factoren. De gevolgen zijn overal te zien. Uitzonderingen beginnen normaal te worden.

door Ben Nijeboer

Een vogelsoort als de kievit trekt niet meer weg en blijft de hele winter hier hangen. De grutto was alweer een maand te vroeg terug in Nederland terug. Iedereen met een tuin zal het opgevallen zijn dat vroeger algemene onkruidsoorten als zwarte nachtschade en perzikkruid steeds minder vaak voorkomen. Soorten als postelein en portulaca daarentegen duiken overal op. Ook in onze wegbermen zien we veranderingen. Wilde peen en pastinaak zien we steeds meer. Een mooi gezicht, maar het laat wel de veranderingen zien.

Wat gaan uilen doen?
Over wat onze uilen dit jaar gaan doen is nog weinig zinnigs te zeggen. Bosuilen kunnen al eieren hebben, maar de meesten wachten nog een maand. Het verschil in legtijd tussen het westen van ons land en het oosten is meestal een maand.

Succes
Nog steeds wordt het succes van een broedseizoen grotendeels bepaald door de muizenstand. Dat ziet er niet erg gunstig uit, door de matige eikel- en beukennootjes oogst van afgelopen herfst. Plus de enorme hoeveelheid regen die we daarna kregen.

Maar we hebben voor het overleven van de uilen een prima maand. Dit ondanks het feit dat de winter nog lang niet voorbij is, denk maar aan het oude gezegde ‘als de dagen beginnen te lengen begint de winter te strengen’. De meeste Elfstedentochten werden in februari verreden. Zonder strenge vorst en een dik pak sneeuw redden de meeste uilen het wel. Op boerenerven, in schuurtjes en hokken valt vaak toch nog wel een muisje te verschalken. Ook voertafels trekken naast vogels ook muizen aan. En het zijn niet altijd sperwers die wel een lekker meesje lusten. In de natuur is het nog steeds eten of gegeten worden.

In evenwicht
De gemiddelde leeftijd van een nestje jonge mezen is nog geen 10 maanden. De gemiddelde leeftijd van een jonge steenuil ruim 3 jaar. Maar er zijn nu eenmaal meer mezen dan steenuilen. Zo houdt het zich in evenwicht. Met een beetje redelijk weer horen we ‘s avonds overal alweer de steenuilen roepen. Dat zegt nog niet alles. Maar wel dat de meeste territoriums alweer bezet zijn. Er zijn deze maand weinig meldingen van geringde steenuilen binnen gekomen. Een gunstig teken zou je zeggen, want de meeste meldingen in deze tijd van het jaar betreffen dood gevonden vogels. Deze maand is er maar 1 terugmelding binnengekomen!

Terugmeldingen

Steenuil 3894542

• 08-06-2023. Als nestjong geringd. Velddijk, Holten
• Terugmelding: 30-1-2024. Keizersdijk Holten
• Commentaar: verkeersslachtoffer, langer dan een week dood
• Afstand tot ringplaats: 2.59 kilometer
• Verstreken tijd: 7 maanden